• DOLAR 32.373
  • EURO 34.971
  • ALTIN 2325.43
  • ...
TARİHTE BUGÜN - 18 AĞUSTOS
Google News'te Doğruhaber'e abone olun. 

TARİHTE BUGÜN 18 AĞUSTOS

1227 Moğol hükümdarı Cengiz Han öldü; Moğolistan'ın göçebe kavimlerini bir araya getirerek, Çin'den Adriyatik kıyılarına dek uzanan bir imparatorluk kuran Moğol imparatoru Cengiz Han; attan düşerek öldü. Cengiz Han  (ya da doğum adıyla Temuçin, Moğol Börçigin ailesinden siyasetçi, asker ve han. Moğol kabilelerini buyruğu altında birleştirerek Moğol İmparatorluğu'nu (1206-1368) kurmuştur.

Bu imparatorluk Dünya tarihinin bitişik sınırlara sahip en büyük imparatorluğudur. Timuçin ismiyle Moğol Devleti hükümdarı akrabası olarak doğmuş, meritokratik (liyâkata bağlı) oldukça güçlü bir ordu kurmuş ve en başarılı ordu lideri olarak tarihe geçmiştir.
Tüm dünya tarafından genelde acımasız ve kana susamış bir istilacı olarak gözükse de, Moğolistan'da oldukça sevilen bir sembol hâline gelmiştir. Moğolistan'ın babası olarak görülür. Kağan olmadan önce; Doğu Asya ve Orta Asya'daki bir çok göçebe topluluğu yenmiş ya da birleştirmiş ve onları "Moğol" sosyal kimliğine taşımıştır.

Orta Asya'daki Kara Hıtay, Kuzey Çin'deki Batı Xia ve Jin Hanedanı'nı ele geçirmiş, İran'da Harezmşahlar Devleti de dahil olmak üzere bir çok yeri istila etmiştir.
Avrupa ve Asya'daki hâkimiyeti; radikal olarak bu bölgelerin demografisini ve jeopolitikasını değiştirmiştir. Moğol İmparatorluğu, günümüz ülkelerinden Çin, Moğolistan, Kore, Rusya, Ukrayna, İran, Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan, Irak, Türkiye, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Pakistan, Macaristan, Polonya, Tacikistan, Afganistan, Türkmenistan, Moldova ve Kuveyt'in neredeyse tamamını ele geçirmiştir ve Sırbistan, Hindistan ile Bulgaristan büyük zarar almıştır, ancak 1242 yılında Viyana'ya yaklaşan yeni Han ölmüş ve, Moğollar gelenekleri uyarınca yeni bir Han seçmek için geri çekilmek zorunda kalmıştır. Bunun üzerine Avrupa yaşadığı Moğol gazabından kurtulmuştur.

Cengiz Han, ana dili Moğolca'nın yanında Bertold Spuler'in iddiasına göre Göktürkçe de bilmekteydi. Ardılları da onun gibi birkaç dil bilmekteydi.

"Temüçin" adı Moğolca'da Demir anlamına gelen "Temür"den türemiştir. Cengiz ismi de Moğolca da ‘tengiz` olup deniz anlamına gelmektedir. Cengiz Han'ın Asya'yı birleştirmesiyle sınırlar ve gümrükler kalkmış, Asya'daki iktisadi yapı değişmiştir. Halklar arası ticaret artmıştır.
Hem Asya hem de Avrupa'daki sınırları sayesinde iki kıta arasında bilgi ve tecrübe akışını, kısa bir süre de olsa, sağlamıştır.Ayrıca Hıristiyan ve Müslümanlar arasındaki savaşların yine kısa süreliğine olsa da azalmasına sebep olmuştur.
Bağdat'ın yakılması İslam ve dünya tarihinin teknolojisini ve bilimini ileri götürebilecek çok önemli eserlerin yok olmasına sebep olmuştur.

1789 -  Belçika`da Liege Piskoposluğu ihtilal yaparak Belçika Birleşik Devletleri`ne katıldı. 1789 yılında Avusturya Hollandası'nda imparatorun merkeziyetçi politikalarına karşı bir halk isyanı başladı. İsyancılar arasında devrimlere tamamen karşı çıkan Statistler ve başlangıçta devrimlere destek veren fakat sonradan devrimlerin beceriksizce uygulanması yüzünden karşı çıkan Vonckistler olmak üzere 2 fraksiyon belirdi.

İsyan 1789 yılında Brabant İhtilali ile imparatorun yönetimini tanımayı durduracağını bildiren Brabantta başladı. Statistlerin başı Hendrik Van der Noot, Hollanda Cumhuriyeti sınırlarına geçerek Brabant'ın kuzey parçası olan Staats-Brabant'a bağlı Breda'da küçük bir ordu topladı.
Ekim ayında Brabant'ı işgal edip 27 Ekim'de Avusturyalıları Turnhout Savaşı'nda yenerek Turnhout'u ele geçirdi. 13 Kasım'da Gent'i ele geçirmesi üzerine 17 Kasım'da imparatorluk valisi Saksonyalı Albert ve Arşidüşes Maria KristinaBrüksel'e kaçtı. İmparatorluk kuvvetlerinden kalanları da Lüksemburg surlarının arkasına ve Anvers'e çekildi.

Van der Noot, Brabant'ın bağımsızlığını ilan etti ve Lüksemburg dışında Avusturya Hollandası'ndaki bütün diğer eyaletler bunu takip etti. Bu eyaletler 11 Ocak 1790'da aralarında bir pakt imzalayarak Belçika Birleşik Devletleri adı altında bir konfederasyon kurdular. 1776'daki Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi, Belçika Birleşik Devletleri anlaşmasına model olarak alındı.
Bunlardan bağımsız olarak 1789'da Liege Piskoposluğu'nda bir ihtilal başladı. İhtilalciler bir cumhuriyet kurarak Belçika Birleşik Devletlerine müttefik olarak katıldı.

1791   Osmanlı-Rus Savaşı'nın sonu. İngiltere, Prusya ve İspanya`nın arabuluculuğuyla, Osmanlı Devleti ile Rusyaarasında, sekiz aylık bir süre için Kalas Mütarekesi imzalandı.

1909  İngiltere'de seçme ve seçilme hakkı isteyen kadınlar, başbakanın trenini taşladı.

1920 - ABD'de kadınlara oy verme hakkı tanındı.

1936 Radyoların işletilmesi yetkisi Posta, Telgraf ve Telefon İşletmesi'ne, PTT'ye verildi.

1938   Tan gazetesinde Ahmet Emin Yalman'ın Atatürk'ün sağlığı ile ilgili bir makalesi yayınlandı. Gazete bu makale yüzünden 3 ay süreyle kapatıldı.

1944   Alman Komünist Partisi lideri Ernest Thaelmann toplama kampında öldü.

1952- İzmir, NATO'nun güneydoğu karargâh merkezi oldu.

1961- Türkiye'de ilk kez bir banka soyuldu. Bankayı soyan Necdet Elmas 30 Ağustosta Darıca'da yakalandı.

1964- Güney Afrika'nın ''apartheid'' (etnik arındırma) politikası nedeniyle olimpiyatlara katılması yasaklandı. Yasak 1992 Barcelona Olimpiyatları'na kadar sürdü.

1971 – Avustralya ve Yeni Zelanda Vietnam Savaşı`ından çekildiler ve askerlerini çekme kararı aldılar.

1974   Kıbrıs'ta ateşkes ancak 6 saat sürdü. Rumların ateş etmesine Türk birlikleri karşılık verdi.

1979  Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Faruk Sükan "Adalet Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel ve ailesinin 361 milyon liralık vergi borcu olduğunu" açıkladı.

1982   Milliyetçi Hareket Partisi eski senatörü Kudret Bayhan uyuşturucu kaçakçılığından 16 yıl hapse mahkum oldu. Aynı gün Güneş gazetesi yayına yeniden başladı.

1993 Başbakan Tansu Çiller, hükümetin özelleştirme alanındaki ilk uygulamasının Telekomünikasyon sektöründe olacağını söyledi.

1995- ''Bosna İçin İnsanlık Girişimi'' adı altında toplanan Türkiye`li aydın ve aktivistler Bosna'ya gitti.

1996: Adalet Bakanı Kazan`ın “Irak`taki cezaevlerinde iki cüz ezberleyenlerin cezası biraz indiriliyor. Kuran`ın yarısını ezberleyenler ise tahliye ediliyor. Bu örneği biz de araştıracağız.” açıklamaları tartışmaya ve laikçilerin ‘Şeriat Devleti kuruluyor` vaveylası koparmalarına yol açtı. Kur`an ezberleyenlerin şartlı olarak tahliye edilmeleri İslam Medeniyeti`nin eski uygulamalarından biridir ve bu yolla çeşitli suçlardan zindana atılmış kişiler ıslah edilip topluma kazandırılmaktaydı.

1998 Büyük jüriye 5.5 saat ifade veren ABD Devlet Başkanı Bill Clinton, Beyaz Saray stajyeri Monica Lewinsky ile olan ilişkisini itiraf etti.
1998  Rusya'daki ekonomik kriz dünyayı sarstı. Rusya bütün dış borç ödemelerini durdurdu.

2002: Hacı Bektaş Veli`yi anma törenlerinden dönenleri taşıyan yolcu otobüsü Tarsus-Adana-Gaziantep otoyolunun Pozantı yakınlarında bariyerlere çarptı. Kazada, 34 kişi öldü, 38 kişi de yaralandı. Otobüste aşırı sayıda yolcunun bulunması dikkat çekti.

2008- Pakistan'da, 1999'da kansız darbeyle Navaz Şerif`i devirerek iktidara gelen Devlet Başkanı  Pervez Müşerref istifa etti. Pervez Müşerref, general, ve 20 Haziran 2001 ve 2008 yılları arası Pakistan İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı. 1999 yılında gerçekleştirdiği bir askeri darbe sonucunda yönetimi elegeçirmiş ve kendisini devlet başkanı ilan etmiştir. 18 Ağustos 2008 tarihinde bir devlet başkanının azledilmesinin ülke için iyi olmayacağını belirterek gelen baskılar üzerine görevinden istifa etmek zorunda kalmıştır.

Bu haberler de ilginizi çekebilir