TARİHTE BUGÜN / DOĞRUHABER / İSTANBUL / 23 TEMMUZ

1626: Sabetay Sevi, Osmanlı Yahudi dini lideri doğdu. Sabetay Sevi Osmanlı Topraklarında İzmir, Agora`da doğdu. 22 yaşında Mesihlik iddiasında bulunan Musevi haham dünyayı kötülüklerden arındıracağına, tüm Yahudileri mukaddes İsrail`e götürerek orada yeniden tapınağı inşa edeceğine inanıyordu. Yahudiliği ikiye böldü. Sadece Osmanlı'da bir milyon kişiyi peşinden sürükledi. Her kıtada binlerce mürit edindi. Mahkemeye çıkarıldı, kerhen Müslüman oldu. İnananların çoğu peşini bıraktı, ufak bir grup onu takip ederek Müslüman oldu. Bunlar dış görünüşte Müslüman veya Hristiyan, gerçekte Kabbala Musevi inancına sahip günümüze kadar gelen bir cemaattir. Halk arasında Sabetaycı adı ile bilinirler.

1784: Türkiye'nin Erzincan ilinde meydana gelen depremde 5 bin kişi hayatını kaybetti. Birinci dereceden deprem kuşağında yer alan Erzincan sık sık deprem yaşayan bir şehir ve her seferinde de büyük yıkımlar yaşamaktadır. Bu depremde de Erzincan neredeyse tamamen yerle bir olmuş ve şehir yeniden kurulmuştur. Bundan sonra da şehirde birçok deprem yaşayan Erzincan, yeterli tedbirlerin alınmayışı nedeniyle her seferinde aynı yıkımı yaşamıştır.

1821: Mora İsyanı sırasında Monevasia şehrini ele geçiren Yunanlılar 3.000 müslümanı katlettiler. 1821 ilkbaharında Mora'da patlak veren Yunan ayaklanması kısa sürede Orta Yunanistan ve Girit'e de sıçradı. Ayaklanmacılar önemli mevziler elde ettiler. Ele geçirilen yerlerde Müslüman Halka karşı kitlesel katliamlar yapıldı. Tripolis şehrinde 8.000 - 15.000 başka kaynaklara göre 30.000, Navarin'de de 3.000  kadın-çocuk ve erkek katledildi. İsyancıların sağladığı ilerleme, 1822 yazında Osmanlı kuvvetlerinin karşı saldırısıyla durdu. Tesalya ve Makedonya Osmanlı denetimine girerken, Yunanlar arasında baş gösteren iç çekişmelerle başını Theodoros Kolokotronis ile Georgios Kunturiotis ve Aleksandros Mavrokordatos'un çektiği iki ayrı merkez ortaya çıktı. Bu çatışmaya karşın Osmanlı Devleti'ne karşı sürdürülen direniş, Mısır valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın oğlu İbrahim Paşa'nın komutasındaki ordunun Mora'ya çıkması ve Dramalı Mahmut Paşa komutasında Osmanlı askerlerinin kuzeyden gelerek Mora'ya yerleşmesiyle kırılmaya yüz tuttu.

1829: William Austin Burt, daktilonun ilk hali olan tipografiyi buldu.

1894: Japon güçleri Seul Kraliyet Sarayı'nı işgal etti ve Kore kralını tahttan indirdi.

1908: II. Meşrutiyet ilan edildi. İttihat ve Terakki`nin yönetimde söz sahibi olma projelerinden biri olan Meşritiyet`te Sultan, yetkisini meclis ile paylaşmaktadır. Bu durum saray dışında da bir otoritenin tanınması anlamına gelmekte idi ve bu otorite kuruluşundan beri tek otorite olma yolunda bir politika izlemişti. Meşrutiyet yönetimleri sırasında iki başlı yönetimin etkisiyle otorite boşlukları doğmuş, iç karışıklar artmış ve bu zaaf düşman devletlerin iştahını kabartmıştır. İttihatçılar ülke yönetimi konusunda ileri gidip baştan beri hedeflerine ulaşmada en büyük engel gördükleri Sultan Abdulhamit`i tahttan indirmişler ve akabinden Osmanlı`yı tarihin en büyük savaşında Almanların saffında savaşa sokarak İmparatorluğu çökertmişlerdi.

1909: Gazeteci Hasan Fehmi, İttihat ve Terakki aleyhindeki yazıları Serbesti Gazetesi'nde yayınlandıktan sonra vuruldu. Galata Köprüsü'nde kimliği belirlenemeyen bir kişi tarafından tabancayla öldürüldü. İttihatçıların muhalifleri ortadan kaldırma eylemlerinin tipik örneklerinden biri olan bu cinayet, aydınlatılamamışsa da asıl faillerinin kim oldukları herkes tarafından bilinmekteydi aslında. Bunlar da Osmanlı`ya siyasi faili meçhul cinayet kültürünü sokan ve bu konuda yabancı servislerden örnek ve destek alan İttihat ve Terakki komitacılarından başkaları değillerdi.

1919: Erzurum Kongresi başladı. Erzurum Kongresi, Amasya Genelgesi'yle duyurulan ve 23 Temmuz - 7 Ağustos 1919 tarihleri arasında Erzurum'da toplanan kurultaydır. Kongreye çoğunluğu işgal altındaki 5 doğu ili Trabzon, Erzurum, Sivas, Bitlis ve Van'dan gelen 62 delege katılmış; 2 hafta süren kongrede alınan kararlar Kurtuluş Mücadelesinde izlenen çizgide önemli ölçüde belirleyici olmuştur. Kongreyi geçici başkan olarak Erzurum delegelerinden Hoca Raif Efendi açmış; yoklamanın ardından yapılan oylamada Mustafa Kemal kongre başkanlığına getirilmiştir.

Başkan seçilen Mustafa Kemal, uzun konuşmasında özetle, ''...Tarih bir milletin kanını, hakkını, varlığını hiçbir zaman inkar edemez. Bu nedenle böyle bir batıl örtünün arkasından vatanımız ve milletimiz aleyhinde verilen hükümler, kanaatler muhakkak iflasa mahkumdur'' dedi. Bu sözlerle başlanan mücadeleden sonra kurulan Türkiye Cumhuriyeti`nde fedakar İslam Milleti`nin ve mücadelede büyük payı olan Kürtlerin kanı, hakkı ve tüm varlığının inkar edilmesi çok şaşırtıcı olmuştur.
1929: İtalya'da faşist hükümet, yabancı sözcüklerin kullanımını yasakladı. Bu tecrübenin bir benzeri ‘dilin sadeleştirilmesi ve korunması` adına Türkiye`de yaşanmıştı. Bu amaçla çıkarılan Arapça ve Farsça kökenli kelimelerin yerine uyduruk kelimeler konulmuş ve dil, tarihi bağlamı ve aslından koparılarak sunileştirilmişti.

1951: Paris Antlaşması yürürlüğe girdi. Paris Antlaşması 18 Nisan 1951 yılında Belçika, Hollanda, Lüksemburg, Fransa, Batı Almanya ve İtalya arasında imzalanmıştır. Antlaşmayla günümüzün Avrupa Birliği'nin temellerini oluşturacak olan ilk adım Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu kurulmuştur.

1952: Mısır'da Cemal Abdül Nasır liderliğindeki Hür Subaylar Hareketi Kral Faruk'u devirdi ve monarşiye son verdi. Mısır'da General Muhammed Necip askeri darbe yaptı. Yeni kurulan rejimde Devlet Başkanlığı`na Cemal Abdünnasır getirildi. Bundan sonra her yıl Mısır`da bugün, Devrim Günü olarak kutlandı. Hüsnü Mübarek`in devrilmesinden sonra yeni Mısır`da da bugünün Devrim Günü olarak kutlanıp kutlanmayacağı merak konusu oldu.

1953: Vicdan ve Toplanma Hürriyetinin Korunması Kanunu çıktı. Bu kanunla, sözde dinin siyasal amaçlar için kullanılmasının önlenmesi amaçlanıyordu. Yıllar süren CHP yönetiminin yasakçı uygulamalarının nisbeten ortadan kaldırılmasıyla Halk, biraz olsun rahatlamış ve dini özgürlüklerini kullanmaya başlamışlardı. Vicdan ve Toplanma Hürriyetinin korunması adına aslında devlet ve rejim halka karşı korunuyor ve hürriyetlere sınır getiriliyordu.

1960: Türk Edebiyatçılar Birliği olağanüstü toplantı yaptı. Toplantıda Peyami Safa, Samet Ağaoğlu ve Faruk Nafız Çamlıbel, 27 Mayıs Darbesi'nden önce Demokrat Parti İktidarının taraftarı oldukları gerekçesiyle birlikten çıkarıldı. Değişen iktidarlar kendi sanatçılarını ve aydınlarını oluşturuyorlardı.

1961: Nikaragua'da Sandinista Milli Özgürlük Cephesi (FSLN) kuruldu. Sandinista Ulusal Kurtuluş Cephesi (FSLN), 19 Temmuz 1979 yılında Nikaragua'da hüküm sürmekte olan Somoza`yı deviren marksist örgüt, Sandinista ismini 1927 yılında ABD Deniz Piyadelerinin Nikaragua'ya müdahalesi üzerine yandaşları ile dağa çıkarak ABD karşıtı silahlı eylemler ile halkın sempatisini kazanan Augusto César Sandino'dan almaktadır. Üyeleri Sandinist olarak adlandırılır. Günümüzde Nikaragua'da iktidar partisidir.
1963: Fransa nükleer denemeleri sınırlandırmak üzere Moskova'da yapılan "Deneme Yasaklama Antlaşması`na katılmayı reddetti. Nükleer teknoloji de henüz geride olan Fransa`nın henüz yapacağı çok deneme vardı. Ve zaten bu tür yasaklar Süper güçlerin bu konuda işlerinin bittiğini ve bu teknolojinin başka devletler tarafından ele geçirilmesinin önüne geçmek için yine Süper güçler tarafından gündeme getirilmektedir.

1967: Detroit, Michigan'da ABD tarihinin en kanlı ayaklanmalarından biri başladı. Olaylar sona erdiğinde, geride 43 ölü, 342 yaralı ve yaklaşık 1400 yanmış bina kaldı.

1974: Türkiye`nin Kıbrıs'ta yaptığı üç günlük harekatta 57 ölü, 184 yaralı ve 242 kayıp var.

1981: Devlet Başkanı Kenan Evren, ilkokul, ortaokul ve liselere zorunlu din dersi konulacağını açıkladı.

1983: Sri Lanka'daki Budist çoğunluk, yaklaşık 3.000 Tamili katletti. 400.000 civarında Tamil komşu ülkelere kaçtı. Olay Sri Lanka tarihine Kara Temmuz olarak geçti.

1995: TBMM`de, Anayasa`nın 16 maddesi değiştirildi. 12 Eylül yöneticilerini koruyan maddelere ilişkin değişiklik önergeleri reddedildi.

1996: Başbakan Erbakan, Genelkurmay Başkanlığı`na giderek Çekiç Güç, OHAL ve İrticai faaliyetler hakkında askerlerin görüşünü dinledi.

1996: Refahyol koalisyonu Cumhuriyet tarihinde bir ilki gerçekleştirerek Çekiç Güç`ü oluşturan yabancı ülkelerin Büyükelçilerine TBMM`ye brifing verdirdi. ABD Büyükelçisi Marc Grossman, İngiltere Büyükelçisi Kieran Prendergast ve Fransa Büyükelçisi François Dopffer, Çekiç Güç`ün görev süresinin uzatımı konusunda TBMM Dışişleri Komisyonu üyelerine birer brifing verdiler.

2005: Mısır`ın Şarm Eş-Şeyh beldesindeki bir dizi saldırıda, 20'si yabancı 68 kişi hayatını kaybetti. Aralarında El Kaide'ye bağlı bir örgütün de bulunduğu 3 örgüt saldırıları üstlendi. Saldırıların hedefinde, Amerika ve İsrail`in stratejik toplantılar için kullandıkları Gazala Garden oteli ile  Eski Pazar ve Naama Körfezi`nde minibüs durağı vardı.

2012: IRAK KAN GÖLÜNE DÖNDÜ
IRAK, EN KANLI GÜNLERİNDEN BİRİNİ YAŞADI…
13 KENT VE BÖLGEDE DAHA ÇOK ASKERİ BİRİMLERİNİ HEDEF ALAN SALDIRILARDA 100 KİŞİ HAYATINI KAYBETTİ.
ONLARCA KİŞİ DE YARALANDI.
HUZUR VE BARIŞIN ARANDIĞI BİR DÖNEMDE, BİR DE RAHMET AYI RAMAZAN`IN İDRAK EDİLDİĞİ BİR ZAMAN DİLİMİNDE GELEN BU ACI HABER YÜREKLERİ DAĞLADI.
SALDIRILARIN SORUMLUĞUNU ÜSTLENEN OLMADI.