CNNTÜRK'ün haberine göre Ankara İncirlik Üssü'nün koalisyon uçaklarına açılması ve Suriye'de güvenli bölge oluşturulması adımlarının eş zamanlı olarak atılmasını talep etti. Üst düzey kaynaklar, Bakanlar Kurulu kararında imzaların tamamlanmasının ardından, ABD 'nin de bilgisiyle, iki noktada güvenli bölge deklarasyonunun açıklanabileceğini işaret etti. Bu bölgelerin enlem ve boylamları da açıklanacak. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 'güvenli bölge olarak' deklare edilen bölgeye 'hemen girip önlem alması' şimdilik planda yok. Bu alanlara bir saldırı olduğu takdirde Türk Silahlı Kuvvetleri önce ateşle karşılık verecek. Saldırı sona ermezse, TSK güvenli bölgeye girip önlem alacak. Sonraki aşamada bu bölgelere Türkiye'deki Suriyeli sığınmacılar yerleştirilecek.

Habere göre ABD ile varılan mutabakatta İncirlik Üssü'nün koalisyon uçaklarına açılmasının da yer aldığı da belirtilirken Türk savaş uçaklarıın hava saldırılarına katılmayacağı ifade edildi.

İncirlik - Güvenli bölge mutabakatına kadar diplomaside neler oldu?
Ankara`da gündem Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Bülent Arınç`ın Çarşamba günü Bakanlar Kurulu toplantısından sonra yaptığı ‘imzaya açılan gizli bakanlar kurulu kararıyla` ilgili sözlerinin ardından İncirlik oldu. Çünkü Arınç iki önemli söz sarf etti ama temel soruyu cevaplamadı. Yani ABD`nin uzun süredir talep ettiği IŞİD`e karşı mücadele için İncirlik Üssü'nün kullanıma açılmasına izin verilip verilmediğini...

Arınç`ın söylediği birinci önemli söz ABD ile uzlaşma sağlandığı oldu. Arınç bu sözü İncirlik Üssü'nün IŞİD ile mücadelede kapsamında kullanımının söz konusu olup olmadığı ve "güvenli bölge" ve "uçuşa yasak bölge" seçeneklerinin hâlâ gündemde olup olmadığı sorusuna yanıt olarak verdi. Önce Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Feridun Sinirliğioğlu`nun ABD Başkanı Obama`nın IŞİD ile mücadele özel temsilcisi John Allen ile bir süre önce yaptığı görüşmelere atıfta bulundu ve şöyle konuştu:

"Bu görüşmeler üzerinde niteliğini tam olarak ifade etmeyeceğim ama bir konsensüs, uzlaşma sağlanmıştır. Bundan sonra yapılabilecek müşterek harekâtlar konusunda fikir birliğine, eylem birliğine varılmıştır. Bununla ilgili bir Bakanlar Kurulu kararı imzaya açılmıştır"

John Allen ve beraberindeki heyet 7 Temmuz'da Ankara'ya bir ziyaret gerçekleştirmiş, dışişleri ve askeri yetkililerle birkaç gün süren görümeler gerçekleştirmişti. İncirlik'in kullanımının da gündemde olduğu görüşmelerin ardından Türk Dışişleri kaynakları, "Toplantıda, Türkiye'nin AB ile yaptığı çalışmaların daha da derinleştirilmesi, işbirliği ve eşgüdümün daha da kuvvetlendirilmesi konularında görüş alışverişinde bulunulmuştur." dedi, 'belli sayıda insansız hava aracına ilişkin düzenlemelerin her aşamada olduğu gibi yine üzerinde durulduğu' bilgisini verdi.

Arınç`ın ikinci önemli sözü ise ABD`nin İncirlik talebine karşı, Türkiye`nin taleplerinin de hâlâ masada olduğuna ilişkindi:

“Türkiye de uluslararası koalisyonda yerini almıştır. Bu koalisyonun en somut eylemi de Suriye ve Irak'ta DAEŞ'e karşı devam eden hava harekâtıdır. Türkiye bu konuda kendine düşen kısmıyla koalisyona destek sağlamaktadır. Ancak etkili bir sonucun alınabilmesi için 'uçuşa yasak bölge', 'güvenli bölge' ve diğer unsurların da faaliyete geçirilmesini istemektedir."

“Koalisyonun çalışmalarını Türkiye'nin azami ölçüde destek vermesi konusunda geçtiğimiz günlerde ülkemize gelen ABD'nin özel temsilcisiyle yapılan görüşmede belli konularda mutabakata varılmıştır. Bizim taleplerimiz mutlaka dikkate alınmıştır.“

Bu sözlerden sonra ise asıl cevabı aranan soru geldi. Peki İncirlik açıldı mı?

"Bakanlar Kurulu kararı bu tür şeylerde mutlaka gizli olarak kalır. Resmi Gazete'de de yayınlanmaz. Kanun böyle emrediyor. Önceki açıklamalarıma ilave edilecek yeni bir şey yok."

Dolayısıyla ortada net yanıt verilmemiş bir soru ve  “müşterek harekât” konusunda gizli bir Bakanlar Kurulu kararı var.

Obama ve Erdoğan görüşmesi
Arınç`ın sözlerinin ardından da gece geç saatlerde ABD Başkanı Obama ile Cumhurbaşkanı Erdoğan`ın yaptığı telefon görüşmesi haberi geldi. Cumhurbaşkanlığı, iki liderin IŞİD`e karşı işbirliğini ele aldığını ve Obama`nın Türkiye`nin ulusal güvenliğine ABD`nin büyük önem verdiğini söylediğini açıkladı:

"İki lider görüşmede, DAEŞ`e karşı mücadelede halen devam eden işbirliğinin güçlendirilmesini, Irak`ta güven ve istikrarı sağlamaya, Suriye`deki çatışmaya siyasi bir çözüm bulmaya yönelik ortak çabaları ele almışlardır."

Açıklamada, Obama'nın 20 Temmuz`da Suruç`taki 'terör saldırısını', ayrıca PKK tarafından üstlenilen 'terör saldırılarında' bir asker ve iki polisin öldürülmesini kınadığı ve hayatlarını kaybedenlerin ailelerine Amerikan halkı adına taziyelerini ilettiği ifade edildi.

Açıklama şu ifadelerle devam etti:
"Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ABD Başkanı Obama, Türkiye ve ABD olarak terörün her türüne karşı olduklarını vurgulamışlardır.

İki lider, yabancı savaşçıların geçişlerinin engellenmesine ve Türkiye`nin Suriye sınırında güvenliğin sağlanmasına yönelik işbirliğini artırma çabalarını da görüşmüşlerdir.
Başkan Obama Türkiye`nin ulusal güvenliğine ABD olarak büyük önem verdiklerini teyit etmiştir.

İki lider mezkûr meseleler ve diğer bölgesel konularda yakın çalışma içerisinde olmayı sürdüreceklerini vurgulamışlardır."

İncirlik, insansız hava araçlarına açık

ABD`ye ait silahlı ve silahsız insansız hava araçları, İncirlik Üssü`nde konumlanmış durumda. Kasım 2011`de Türkiye`nin verdiği izinle ABD`nin İncirlik`e yerleştirdiği dört adet insansız hava aracı bulunuyordu. Bunlardan biri, Mart ayında Suriye`nin Lazkiye kenti üzerinde keşif uçuşu yaparken düştü.

Mart ayında ABD Merkezi Kuvvetler Komutanı Orgeneral Llyod Austin, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necdet Özel ile görüşmesinden sonra füze yüklü insansız hava araçlarının da İncirlik`e konuşlandırılmasına karar verildiğini belirtmişti. Ancak bunun için öncelikle Türk hükümetinin yetki vermesi gerekiyor.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise, Haziran sonunda yaptığı bir açıklamada hava araçlarının silahlı olarak uçtuğu bilgisini vermişti.

Suriyeli muhaliflerin korunması

Çavuşoğlu, aynı açıklamada eğit-donat programındaki Suriyeli muhalif güçlere hava desteği sağlama konusunda ABD ile işbirliği yapıldığı bilgisini vermiş ve “Eğer hava desteği sağlamazsanız, programın amacı ne?” demişti.

Kırşehir`de eğitilen Suriyeli muhalifler, savaşmak üzere 14 Temmuz günü Kilis`in Öncüpınar Sınır Kapısı`ndan Suriye`ye giriş yaptı.
54 muhalifin Suriye`ye girişinden bir gün sonra Dışişleri Bakanlık Sözcüsü Tanju Bilgiç, İncirlik Üssü`nün jet uçaklarının kullanımına açılması için görüşmelerin henüz sürdüğünü, henüz imzalanan bir belge olmadığını söyledi.

Kaynak: CNNTürk, Al Jazeera, Ajanslar, CENTCOM